W przypadku spełnienia przez jednostkę kryteriów określonych w art. 3 ust.1c ustawy o rachunkowości (uor) dla jednostek małych, rekomendujemy podjęcie stosownej uchwały przez organ zatwierdzający w sprawie sporządzenia sprawozdania finansowego z zastosowaniem art. 46 ust.5 pkt 5, art. 47 ust.4 pkt 5, art. 48 ust.4, art. 48a ust.4, art. 48b ust.5 i art. 49 ust.5,  tj. zgodne z załącznikiem nr 5 do uor.

Załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości wymusza wykazywanie i ujawnianie bardzo dużo informacji, które nie są dostosowane do specyfiki wielu podmiotów np. spółdzielni mieszkaniowych, organizacji pracodawców, osób fizycznych, małych spółek, gdzie udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne, itd. Sporządzanie informacji dodatkowej zgodnie z tym załącznikiem jest pracochłonne i w związku z tym, że punkty w informacji dodatkowej w dużej części dotyczą spółek kapitałowych, w wielu miejscach należy wpisywać: „nie dotyczy”. Stąd, informacja dodatkowa jest długa, tylko w niewielkim stopniu odzwierciedla specyfikę danej jednostki, w dużej części dyskwalifikuje jej wartość informacyjną.  

Wypełniając wymogi załącznika nr 5 do uor w zakresie minimalnym, należy się zastanowić, jakie dodatkowe noty przygotować do sprawozdania finansowego, aby odzwierciedlało ono specyfikę jednostki, przedstawiało rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy, a tym samym było bardziej dostosowane do potrzeb odbiorców sprawozdania finansowego.

Uzasadnienie:

Wypełniając obowiązek implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (…) (Dz. Urz. UE L 182 z 29 czerwca 2013 r., s. 19) od 23 września 2015 r. na gruncie ustawy z 29 września 1994r. o rachunkowości funkcjonuje pojęcie tzw. jednostek małych, dla których przewidziane zostały specjalne uproszczenia. Polski ustawodawca zdecydował się na rozszerzenie katalogu o inne podmioty, oprócz spółek kapitałowych, tak, aby umożliwić korzystanie z uproszczeń większej liczbie podmiotów.

Ustawa o rachunkowości (uor) daje możliwość sporządzania określonym jednostkom sprawozdania finansowego w postaci okrojonej w stosunku do podstawowej jego wersji, opisanej w załączniku nr 1 do uor. Przepisy bilansowe, przyjmując kryteria sumy bilansowej, przychodów netto ze sprzedaży produktów i usług oraz zatrudnienia, wprowadzają definicje jednostki małej, dla których wzory sprawozdań finansowych, określające ich minimalny zakres, zawarte są odpowiednio w załącznikach nr 5 uor.  

Jeśli jednostka nie podejmie stosownej uchwały w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń, to mimo iż spełnia kryteria dla jednostek małych, nie będzie mogła ich zastosować w swoim sprawozdaniu finansowym.

Skumulowane pozycje bilansu oraz rachunku zysków i strat powinny,  w przypadku jednostek małych, zgadzać się z ich odpowiednikami w bilansie oraz rachunku zysków i strat sporządzanymi według załącznika nr 1 do uor. Oznacza to, że treść merytoryczna poszczególnych elementów sprawozdania powinna być tożsama z pozycjami wymienionymi w załączniku nr 1 do uor. Uproszczenie bilansu oraz rachunku zysków i strat polega wyłącznie na prezentowaniu danych z mniejszym ich wyodrębnieniem.

Przyjęcie statusu jednostki małej – nawet jeśli spełnia ona ustawowe limity – jest dobrowolne i zależy wyłącznie od decyzji organu zatwierdzającego jednostki, podjętej w postaci odpowiedniej uchwały.

Informacje zawarte w uproszczonym sprawozdaniu finansowym jednostki małej mogą być prezentowane z większą szczegółowością niż jest ona określona w odpowiednich załącznikach  do uor, jeśli wynika to z indywidualnych potrzeb jednostki, o czym świadczy art. 50 ust. 1 uor. Przy czym nie ma obowiązku podejmowania odrębnej uchwały przez organ zatwierdzający, w której zostałaby zawarta informacja o stosowanym szerszym zakresie sprawozdań finansowych, ponieważ możliwość rozbudowania poszczególnych elementów sprawozdania finansowego wynika bezpośrednio z art. 50 ust. 1 uor. Stąd nic nie stoi na przeszkodzie, aby dodatkowe rozszerzenia poszczególnych pozycji bilansu i rachunku zysków i strat zastosować w postaci dodatkowych not do informacji dodatkowej, jeżeli takie są potrzeby odbiorców sprawozdania finansowego.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że jednostka mała, która ma obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności, wynikający również z innych przepisów niż uor, może nie sporządzać tego sprawozdania, pod warunkiem, że w informacji dodatkowej przedstawi informacje dotyczące nabycia udziałów własnych (art. 49 ust.5).

Więcej o uproszczeniach:http://www.wskazniki.gofin.pl/8,310,1,jednostki-male.html